Trwają prace nad przygotowaniem planu przeciwdziałania skutkom suszy. Na początku roku przeprowadzono ankietyzację, której wyniki udostępniono na stronie projektu. Dużym sukcesem ankietyzacji jest stopa zwrotu ankiet, która wyniosła 73% przy 3631 ankietowanych. Największą grupą były urzędy gmin, które powinny pozwolić dość dokładnie zebrać informacje o suszy w poszczególnych regionach kraju.
Przechodząc do wyników ankietyzacji. Zacznę od obserwacji dotyczących zjawiska suszy. Ankietowani wskazali, że najczęściej obserwują suszę rolniczą, a na drugim miejscu atmosferyczną. Wyniki te pokazują dwie rzeczy. Po pierwsze susza najbardziej doskwiera rolnikom i leśnikom – bo susza rolnicza dotyczy przesuszenia gleby. Druga sprawa to brak odpowiedniej świadomości. Najczęściej wskazywana powinna być susza atmosferyczna, bo to od niej biorą się kolejne typy suszy. W tym zakresie potrzebna jest edukacja. Podstawowe informacje znajdziecie we wcześniejszym wpisie – Susza – jakie są jej rodzaje i gdzie szukać informacji.
Wśród pytań dotyczących ponoszonych strat ankietowani wskazali, że najbardziej odczuwalne są przez gospodarkę (66,4%), dalej przez środowisko i społeczeństwo. W tym miejscu należy pamiętać, że społeczeństwo i tak odczuwa skutki suszy bezpośrednio jak i pośrednio. Przecież susza niesie ze sobą m.in. wzrost cen produktów, najbardziej widać to na przykładzie żywności, ale jak zjawisko będzie się pogłębiać, to wzrost cen może być obserwowany także dla innych produktów, które potrzebują wody w procesie produkcji.
Według ankietowanych największe straty w wyniku suszy ponosi rolnictwo, a na drugim miejscu zaopatrzenie w wodę.
Odpowiedź na kolejne pytanie jest co najmniej zaskakująca w kontekście przedstawionych powyżej informacji. W ramach ankiety można było wskazać działania realizowane lub pożądane, służące przeciwdziałaniu suszy i ograniczaniu ich negatywnych skutków. Zacytuję dokładnie treść z opracowania:
Zdecydowana większość udzielonych odpowiedzi 72,76% informuje o braku potrzeby realizacji działań dotyczących przeciwdziałania skutkom suszy (lub stanowi informację, że zakres pytania nie dotyczy podmiotu/instytucji wypełniającej ankietę). Tylko 27,24% odpowiedzi wskazuje na potrzebę realizację takich działań.
Czemu tak mało widzi potrzebę działania, skoro zagrożenie jest realne? Czy w świadomości mamy zakodowane, że wypłata odszkodowań rolnikom załatwia sprawę? Czy leczenie jest lepsze od zapobiegania? Jakie macie obserwacje i doświadczenia w tym zakresie?
Spośród ankietowanych, którzy wskazali podejmowane lub planowane działania tylko 7% wskazało działania miękkie – czyli szkolenia, warsztaty czy programy edukacyjne. To jest aspekt, który należ znacząco rozwinąć, co pokazuje niedawny przykład ze Skierniewic, w których wodociągi nie były wstanie dostarczyć wody w odpowiedniej ilości, bo ciepły i suchy początek roku zwiększmy pobór wody wodociągowej do napełniania basenów i podlewania trawników – szczegóły tutaj.
Jeśli już jakieś działania są podejmowane lub planowane to są do głównie działania inwestycyjne wśród których trzy głównie to: urządzenia i budowle piętrzące, sztuczne zbiorniki oraz urządzenia melioracyjne – łącznie 43,4% udzielonych odpowiedzi.
Z rozwiązań bardziej rozproszonych i opartych na naturze wskazano tylko w 9%. Były to trzy działania:
- Zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym na rzecz zwiększania retencji (np. zalesienia, urządzanie terenów zielonych i rekreacyjnych, zmiana przeznaczenia terenu na sprzyjający retencji glebowej – infiltracji, (itp.);
- Zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych w miejscu ich powstania;
- Zwiększenia przepuszczalności terenów zurbanizowanych;
a jak weźmiemy pod uwagę, że większość ankietowanych nie widzi potrzeby podejmowania działań, to ta wartość będą jeszcze mniejsza.
Wyniki ankietyzacji wskazują, że jednym z kluczowych działań powinna być edukacja społeczeństwa, zarówno dotycząca samego zjawiska suszy jak i podejmowania odpowiednich działań, najlepiej wielofunkcyjnych i opartych o naturalne właściwości środowiska.
Więcej informacji o wynikach ankietyzacji poniżej. Zapraszam do dyskusji uzyskanych wyników.
Podobał Ci się mój artykuł?
Jeśli tak, to zarejestruj się, aby otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach.
Nie ujawnię nikomu Twojego adresu!
Więcej informacji:
