Trzy miesiące mieliśmy bardziej deszczowe, niż ostatni rok. Jak to wpłynęło na zasoby wody w Polsce czy susza się cofnęła? Jeśli pamiętacie opis sytuacji na koniec lipca to wiecie w jakim stanie zaczynaliśmy sierpień. Jeśli nie to przed dalszą lekturą warto sobie przypomnieć Raport o suszy w lipcu.
Sierpień był przede wszystkim cieplejszy niż poprzednie miesiące. Szczególnie pierwsza połowa miesiąca była słoneczna i przeważnie bezdeszczowa. Gdy popatrzymy jednak na mapę wskaźnika SPEI-1 za sierpień to widać wyraźnie dominujący kierunek opadów, które przechodziły nad Polską w tym miesiącu. Bardzo dobrze, że opady trafiły na centralną Polskę, bo powinno to poprawić sytuację na rzece Warcie, bo to głównie w jej zlewni padało. Jednakże po obu stronach tego opadowego frontu mamy suszę atmosferyczną – w najgorszej sytuacji mogą być mieszkańcy zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, bo w ciągu ostatniego półrocza tam bilans opad-parowanie był najmniej korzystny. Patrząc na wskaźnik SPEI-3 można pomyśleć, że sytuacja powinna się poprawiać. Zobaczmy zatem jak wyglądają pozostałe typy suszy.
Analizując sytuację w suszy rolniczej oprócz zapotrzebowania roślin na wodę wpływ ma także wilgotność gleby, zależna oczywiście od opadów i parowania. Do określania potencjału rozwoju tego typu suszy można użyć wskaźników SPEI-3 i SPEI-6. Jak popatrzymy na powyższe mapy to widać, że z suszą rolniczą największe problemy powinny być w północnozachodniej Polsce. Sprawdźmy, więc co pisze o tym IUNG w oparciu o wskaźnik KBW, który jest podobny do SPEI.
Oceny KBW dokonuje się w okresach raportowych obejmujących okres dwóch miesiecy. I tak w średnia wartość KBW:
- W piątym okresie raportowania tj. od 1 maja do 30 czerwca 2020 była dodatnia, wynosiła 31 mm.
- W szóstym okresie raportowania tj. od 11 maja do 10 lipca 2020 zmalała do 24 mm
- W siódmym okresie raportowania tj. od 21 maja do 20 lipca 2020 roku wynosiła 28 mm
- W ósmy okresie raportowania od 1 czerwca do 31 lipca 2020 roku była ujemna, wynosiła -20 mm
- W dziewiątym okresie raportowania tj. od 11 czerwca do 10 sierpnia 2020 roku była ujemna, wynosiła -40 mm
- W dziesiątym okresie od 21 czerwca do 20 sierpnia 2020 roku była ujemna, wynosiła -79 mm
Jak widać ostatnie 10 dni lipca to ciepła i słoneczna pogoda, która zaczęła wysuszać glebę do tego stopnia, że w skali kraju bilans wodny zmienił się o 48 mm (48 litrów na m2) na niekorzyść, a w kolejnych dniach sierpnia deficyt się pogłębiał. Był to drugi okres raportowy w tym roku pod względem wielkości deficytu. Największy był w pierwszym okresie raportowym od 21 marca do 20 maja 2020 roku i wyniósł -170 mm, co było oczywiście związane z suchą zimą i początkiem wiosny.
Jak czytamy w ostatnim raporcie IUNG:
Obszar z największym deficytem wody nie uległ zmianie i w dalszym ciągu notowany jest na terenie Pobrzeża Szczecińskiego (Uznam, Wolin, Równina: Wkrzańska, Wełtyńska, Pyrzycka oraz Wzgórze Bukowe), wynosi od -160 do -219 mm. Na tym terenie deficyt wody w stosunku do poprzedniego okresu (11 VI – 10 VIII) zwiększył się o 20 mm. Tej samej wielkości deficyt wody odnotowano na Pobrzeżu Kaszubskim oraz na Żuławach Wiślanych. Duże niedobory wody od -160 do -209 mm wystąpiły na Pojezierzu Pomorskim, Wielkopolskim, na Nizinie Wielkopolskiej oraz w zachodniej części Niziny Śląskiej. Na znacznym obszarze kraju notowano deficyt wody od -50 do -159 mm. W południowych rejonach Polski nie notowano niedoborów wody dla roślin uprawnych.
Rozwój suszy rolniczej dobrze też widać na animacji wilgotności gleby w warstwie 7-28 cm. Bardzo dobrze widać jak w kolejnych dniach ubywało wilgoci, a na koniec sierpnia wyraźnie zaznaczył się front opadowy (widoczny tak samo jak na mapie SPEI-1), który dał sporą dawkę wody.
Tak jak pisałem wcześniej ostatnie opady mogły poprawić sytuację hydrologiczną polskich rzek i jezior, a szczególnie w dorzeczu Warty. Niestety te opady to za mało. Prawie cała Warta na czarno (niskie stany wody – susza), dodatkowo także Wisła, San, Narew, Biebrza i Bug oraz wiele mniejszych rzek, co bardzo dobrze widać na kolejnej mapie IMGW pokazującej ostrzeżenia hydrologiczne, gdzie na szaro zaznaczono obszary zagrożone suszą.
Pamiętam jak pod koniec kwietnia przy okazji rozmów z dziennikarkami i dziennikarzami sprawdzaliśmy stan wody w stolicy na wodowskazie Wisła-Bulwary. Wtedy było to około 64 cm – oczywiście wraz z majowymi opadami zaczęło na szczęście rosnąć. Szykując ten wpis zauważyłem, że ten sam wodowskaz znów jest na czarno, więc klikam, żeby sprawdzić… i okazuje się, że znów jest 64 cm w dodatku przy tendencji spadkowej w ostatnich dniach. To wyraźnie pokazuje, że ostatnie trzy miesiące z opadami niewiele zmieniły, a problemem jest przede wszystkim brak szerokie naturalnej retencji terenowej.
I na koniec została susza hydrogeologiczna. Na mapach przygotowanych przez PIG widać, że obszar w którym poziom wód podziemnych będzie się obniżał powiększył się w porównaniu do prognozy z poprzedniego miesiąca.
Dziękuję wszystkim, którzy wspierają moją pracę, a szczególnie Patronom, którzy poprzez darowizny wspierają dalszy rozwój mojej wodnej pasji. Możesz do nich dołączyć zostając moim Patronem lub Mecenasem
tutaj więcej informacji
Możesz też zarejestrować się poprzez poniższy formularz, aby otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach. Nie ujawnię nikomu Twojego adresu!
