Kolejne podsumowanie miesiąca zacznę od powiedzenia, tegoroczny luty w Polsce to raczej jego pierwsza część: “Czasem luty się zlituje, że człek niby wiosnę czuje, ale czasem tak się zżyma, że człek prawie nie wytrzyma.”

Polska

Gmina Postomino cierpi z nadmiaru wody na polach. Większa ilość opadów i ciężka ziemia utrudniająca infiltrację powodują, ze woda stoi na polach. Więcej tutaj.

W miastach najczęściej widać nadmiar wody po intensywnych opadach, ale działania związane z retencją to także przeciwdziałanie suszy. Gdańsk jest jednym z miast na którym powinniśmy się wzorować – więcej tutaj

W maju zakończą się prace nad budową zbiornika retencyjnego Racibórz Dolny. Prace pochłonęły prawie 2 mld zł. Więcej tutaj.

Legnica dołącza do grona miast, które chcą stać się retencyjną gąbką – więcej tutaj.

Zagrożenie powodziowe to nie tylko wezbrania na rzekach spowodowane opadami. To także powodzie sztormowe. Z powodu silnych wiatrów w lutym kilkukrotnie wzrastały poziomy wód w przymorskich odcinkach rzek. Więcej tutaj. Pod koniec miesiąca zagrożenie wciąż aktualne. W związku z wysokim napełnieniem Bałtyku oraz prognozowaną sytuacją meteorologiczną, na Żuławach i na Zalewie Wiślanym wciąż przewidywane są wzrosty poziomów do stanów ostrzegawczych i powyżej. Więcej tutaj.

Stosowanie wody z odzysku do nawadniania upraw? W Polsce opinie są podzielone, a w UE trwają prace nad ogólnymi wytycznymi. Kilka państw już stosuje oczyszczone ścieki do podlewania upraw. Więcej tutaj.

Wielkopolscy leśnicy w setną rocznicę urodzin Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu życzą sobie tylko większych opadów. “Susza to największy problem z którym się mierzymy. Stres klimatyczny, który przeżywają drzewa, mała ilość opadów, brak wody – to spędza nam sen z powiek” – więcej tutaj. A tymczasem Nadleśnictwo Henryków chwali się rozwiązaniami, które zatrzymują wodę z powodzi na czas suszy. Współcześnie wciąż zbyt często z namiarem wody “walczy się” za pomocą wałów. Tymczasem wysoką wodę można próbować zagospodarować, pozwalając jej rozlać się w miejscu, gdzie nie wyrządzi ona szkód ludziom. Tak zrobiło Nadleśnictwo Henryków, odtwarzając historyczny kompleks polderów zalewowych w leśnictwie Krzywina. Więcej wraz ze zdjęciami tutaj.

Najwyższa Izba Kontroli zaplanowała w tym roku m.in. weryfikację skuteczności zapobiegania niedoborom wody w rolnictwie – więcej tutaj.

2 lutego Światowy Dzień Mokradeł – z tej okazji kilka dobrych merytorycznych artykułów się pojawiło – tutaj do czytania i tutaj do słuchania.

Zagrożenie suszą w sezonie? Ten temat nadal dominował w mediach. Sam Minister zapowiedział suszę 50 lecia, chociaż później pojawiły się sprostowania, że chodziło o najsuchszy styczeń ostatnich lata. Minister zapowiedział też przeznaczenie 400 mln na zwiększenie retencji. O tym w next.gazeta.pl, w którym zacytowano moje słowa z wcześniejszego wywiadu 😉 Ciekawe artykuły w tym temacie ukazały się też na stronach farmer oraz sadyogrody.

Rolnicy, którzy chcą zabezpieczyć swoje uprawy przed skutkami suszy, mogą ubiegać się w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o dotację na inwestycję w nawadnianie gospodarstw. Wnioski można składać od 21 lutego do 20 kwietnia 2020 roku. Wsparciem mogą zostać objęte trzy kategorie inwestycji: ulepszające już istniejące instalacje nawadniające, powiększające obszar nawadniania i jednocześnie powiększające obszar nawadniania oraz ulepszające już istniejące instalacje. Rolnicy mogą sfinansować z tego programu m.in. budowę studni i zbiorników oraz zakup maszyn i urządzeń do poboru, magazynowania, uzdatniania, odzyskiwania lub rozprowadzania wody, instalacji nawadniających i systemów do sterowania nawadnianiem. Z portalu Teraz Środowisko, a więcej szczegółów na stronach Agencji.

PKP Intersity do 2023 bez pociągów zrzucających ścieki na tory. Więcej tutaj.

Budowa nowych ujęć wody, modernizacje i rozbudowy stacji uzdatniania wody w Boruszowicach, w Michałowie, w Muszynie, w Zielonej Górze,

Budowa lub rozbudowa oczyszczalni ścieków oraz rozbudowa kanalizacji ściekowej: w Białobrzegach, w Michałowie, w Bytomiu, w Wolbromie, w Borkach, w Daleszycach, w Muszynie, w Maciejowicach, w gminie Kościan, w gminie Dobra, w Głogówku, w Złotoryi, w Proszowicach, w gminie Rzepin, w Międzyzdrojach; w Strzelcach Opolskich, w Kowalowie, w Słupi. w gminie Limanowa, w gminie Pawłów, w powiecie żyrardowskim 53 mln zł w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 na inwestycje z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, Gostynin, Bodzanów, Rościszewo, Brudzeń Duży, Mochowo i Bulkowo to sześć spośród 45 mazowieckich gmin, które otrzymają unijne wsparcie na inwestycje wodno-kanalizacyjne. Na ten cel przeznaczono przeszło 5,5 miliona złotych; w Bydgoszczy, w gminie Łuków, w Zielonej Górze, w Warszawie,

Pół roku po awarii kolektorów przesyłających ścieki do oczyszczalni Czajka. Są pierwsze ustalenia WIOŚ – więcej tutaj. A przerzucania się wynikami analiz pomiędzy Mazowieckim Inspektoratem Środowiska, a miejskimi wodociągami ciąg dalszy możecie przeczytać tutaj.

Trwa śledztwo w sprawie zanieczyszczenia wody rzeki Małej Słupiny, do której wpływy zanieczyszczenia z gminnej oczyszczalni ścieków w Przodkowie. Jak się okazuje, ten proceder trwa nadal. Do akwenu znów płyną ścieki, a do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Gdańsku wpłynęło już trzecie zawiadomienie w tej sprawie. Więcej tutaj.

I teraz przykład szybkiego działania mediów – byle być pierwszym i klikalność się zgadzała. Sam ledwo nadążałem śledzić doniesienia w tej sprawie. W ciągu dwóch tygodniu oczyszczalnie zamykano, otwierano, zamykano, ale to było takie pół zamknięcie…
WIOŚ chce zamknięcia oczyszczalni ścieków w Wierzbicy. Powodem takiej decyzji jest zanieczyszczenie rzeki Szabasówki. Kilka dni później wójt wyjaśniał, że przyczyną były nielegalne podpięcia przyczyną zanieczyszczenia – więcej tutaj. WIOŚ i tak zamkną oczyszczalnię (więcej tutaj). Zamknięcie oczyszczalni ścieków, nie oznacza, że ścieki nie będą oczyszczane i będą dalej zanieczyszczać rzekę (więcej tutaj). Wznowienie pracy możliwe po kolejnych badaniach (więcej tutaj). Po 9 dniach ograniczenia pracy oczyszczalni, wznowioną ja w pełnym zakresie (więcej tutaj). Śledztwo nad przyczyną zanieczyszczenia rzeki w toku.

Zmiany klimatu niosą ze sobą intensyfikację zjawiska ekstremalnych, a to pociąga za sobą większą liczbę interwencji straży pożarnej. Liczba interwencji strażaków w powiecie oświęcimskim wyniosła w ub. roku blisko 2280. To rekord pod tym względem. Z reguły we wcześniejszych latach strażacy wyjeżdżali do różnego rodzaju zdarzeń w granicach 1600 – 1700 razy – więcej tutaj.

Temat na pograniczu Polski i świata. Europejska Agencja Środowiska opublikowała mapy pokazujące przyszłe trendy ekstremalnych zjawisk w Europie: powodzie, susze, nawalne opady i pożary. Więcej tutaj (pl) i tutaj(eng).

Przygotowanie tego zestawienia oraz innych tekstów na blogu oraz materiałów edukacyjnych w mediach społecznościowych wymagają wielogodzinnej pracy. Prowadzoną przeze mnie wodną edukację możecie wesprzeć już od 3 zł miesięcznie na stronie patronite.pl/ŚwiatWody.

Świat

W połowie lutego mieliśmy zdumiewające zjawisko dwóch ogromnych cyklonów. Niektóre media porównywały je do niżów z filmu Pojutrze, ale do kompletu brakowało trzeciego. O efektach Atlantyckiego przeczytacie w dalszej części.

“Pojutrze? Nie, ale w tej chwili mamy do czynienia z dwoma imponującymi cyklonami tropikalnymi – jeden nad północnym Pacyfikiem, a drugi nad północnym Atlantykiem”

1_v1.jpg-nggid0515017-ngg0dyn-900x600x100-00f0w010c010r110f110r010t010 — źródło: Severe Weather Europe

Europa

Orkan Ciara spowodował spowodował powódź w Wielkiej Brytanii. (Więcej tutaj) oraz falę powodziową w Hamburgu w Niemczech (więcej tutaj). Tydzień później przyszedł czas na kolejny Denis, który przyniósł ekstremalnie wysokie opady w UK (zdjęcia tutaj) i Francji. Największe opady odnotowano w Walii. W jednej z miejscowości w ciągu 48 godzin spadło 157,6 litra wody na metr kwadratowy (26% średniorocznego opadu w Polsce i 13% średniorocznego opadu w UK) (więcej tutaj i tutaj). Były miesięczne opady deszczu w dwie doby (więcej tutaj). Denis był związany z rozległym niżem, który jeden z moich znajomych meteorologów opisał następująco:
“Ostatni niż był naprawdę gigantyczny. Zarówno jeśli chodzi o wartości ciśnienia, które w pewnym momencie w centrum niżu spadło poniżej 920 hPa, jak i prędkości wiatru, która na Islandii w porywach przekroczyła 240 km/h. Nas nie dotknął tak mocno, jak północno – zachodnią Europe, bo został nieco przyblokowany przez wyż znad Ukrainy. O potędze niżu może też świadczyć front atmosferyczny, który mu towarzyszył. Długość samego tylko frontu chłodnego wynosiła w pewnym momencie 9 tysięcy kilometrów. Rozciągał się on od Finlandii aż po Florydę.”

z profilu FB
W Wielkiej Brytanii grunty rolne są obecnie w znacznym stopniu pod wodą. W ciągu ostatnich dwóch tygodni pola zostały zalane w wyniku dwóch burz z ulewnym deszczem i to po bardzo mokrej zimie. Duńscy rolnicy również mają problemy ze zbyt dużą ilością deszczu. Więcej tutaj.
Mieszkańcy miast wzdłuż rzeki Severn z ostrzeżeniem: “Przygotujcie się na 10 dni powodzi”. Więcej tutaj. A pod koniec miesiąc w kierunku wysp Brytyjskich zbliża się kolejny sztorm Jorg, który może przynieść kolejne wysokie opady. Powodzie nie opuszczą wysp tak szybko. Więcej tutaj.

Ameryka Północna i Środkowa

USA – Śnieżyce, powodzie i susze. Atak zimy w Kolorado. Spadło tam do 20 cm śniegu, termometry pokazują kilkanaście stopni poniżej zera. Przez złe warunki pogodowe odwołano wiele lotów. Z kolei mieszkańcy Oregonu walczą z powodziami. Więcej tutaj.
Powódź w Kanadzie. Ta jest jednak inna od ostatnich. Dlatego, że Vancouver leży na równoleżniku 50 st N. O tej porze roku to dość niebywałe zjawisko. Więcej tutaj
Intensywne opady deszczu w stanie Missisipi spowodowały przepełnienie zbiornika retencyjnego Ross Barnett. Okoliczne tereny zostały zalane. Woda szybko nie opadnie, ponieważ prognozowane są kolejne porcje deszczu. Więcej tutaj
Powódź na rzece Tennessee w hrabstwie Hardin w amerykańskim stanie Tennessee w dniu 18 lutego. Film tutaj
Czerwony alert suszy dla Belize, Gwatemali, Hondurasu, Meksyku, Nikaragui. Trwa już od 521 dni. Susza rolnicza objęła swoim zasięgiem 113247 km2. Więcej tutaj

Antarktyda.

Naukowcy podnoszą alarm z powodu ciepłej wody oceanu pod lodowcem “Doomsday Gletscher” na Antarktydzie.” Cieplejsze wody w tej części świata, tak odlegle jak się może wydawać, powinny służyć jako ostrzeżenie dla nas wszystkich o potencjalnych dramatycznych wydarzeniach na planecie spowodowanych zmianami klimatycznymi.”Badanie przeprowadzone przez brytyjskich i amerykańskich naukowców ujawniło, że ogromna warstwa lodu znana jako “lodowiec zagłady” topi się szybciej niż wcześniej uważano – przybliżając świat do ewentualnego podniesienia się poziomu morza o ponad 3 metry – więcej tutaj
Rekord ciepła na Antarktydzie – najwyższa temperatura w historii pomiarów – więcej tutaj. Kilka dni później, 11 lutego, od lodowca Pine Island oderwała się wielka góra lodowa. Więcej we wpisie z Glacjoblogia – tutaj.

Afryka.

Tak ogromne opady w Rwandzie są zjawiskiem niespotykanym o tej porze roku. Więcej tutaj.

Australia i Oceania

Błyskawiczna powódź w Nowej Zelandii. W wyniku powodzi błyskawicznych setki osób utknęły na Wyspie Południowej w Nowej Zelandii. Wśród nich są turyści. Pomocy potrzebowało prawie 400 osób. Poziom wody w niektórych miejscach sięga ponad metra. Więcej tutaj.
W czasie, gdy Wyspa Południowa mierzyła się z nawalnymi opadami, na Wyspie Północnej w Nowej Zelandii walk z suszą. Do pomocy wysłano wojsko, ponieważ planowane jest ograniczenie korzystania z zasobów wody. A kradzieże wody już się zdarzają. Złodzieje ukradli 40 000 litrów (8800 galonów) wody ze zbiornika w szkole w Tinopai. Oprócz zabezpieczenia zasobów, wojsko będzie dowodziło wodę do najbardziej jej potrzebujących obszarów wyspy. Według meteorologów jest to najdłuższa susza w ostatnich siedmiu latach. Więcej tutaj.
Po rekordowej suszy i pożarach, mamy w Australii rekordowe opady – Okazało się jednak, że weekendowe deszcze były najbardziej ulewnymi od 30 lat. Prawie 400 milimetrów deszczu na metr kwadratowy spadło w rejonie Sydney i okolic. Więcej tutaj, tutaj. Od jednej klęski żywiołowej do drugiej. Australia żegna pożary i wita cyklony – więcej tutaj.

Azja

Rekordowa susza w Tajlandii. Kraj ucierpiał w wyniku największej suszy od 40 lat, powodując gwałtowny spadek produkcji cukru. Tajlandia jest jednym największych eksporterów słodzika z trzciny cukrowej na świecie. Może to również podnieść światowe ceny cukru, które wzrosły o około 35% w ciągu ostatnich pięciu miesięcy w związku z obawami, że niekorzystna pogoda zagraża uprawom od Indii po Meksyk. Obok upraw trzciny, susza wpłynęła też na ograniczenie produkcji ryżu i guma – głównych produktów eksportowych kraju. Połączenie mniejszego eksportu i spadek o 80% chińskich gości, (główny turyści w Tajlandii), może osłabić gospodarkę tego kraju o jedną piątą. Więcej tutaj i tutaj.
Oprócz Tajlandii, susza trwa także w innych krajach południowo-wschodniej Azji: Kambodży, Indonezji, Laosie, Filipinach, Timorze Wschodnim i Wietnamie. Więcej info tutaj.
To, że Indonezja walczy z suszą, nie oznacza braku powodzi. Pod koniec lutego wystąpiły powodzie błyskawiczne (flash floods) będące efektem nawalnych opadów. Ośmiu uczniów zginęło w piątek na wycieczce szkolnej w prowincji Yogyakarta na Jawie w Indonezji, gdy porwała ich fala powodziowa. W wycieczce wzdłuż rzeki Sempor uczestniczyło 249 nastolatków w wieku od 12 do 15 lat uczących się w lokalnych szkołach, gdy pojawiła się fala, spowodowana przez silne opady deszczu.Brodzenie po rzekach jest zabronione dzieciom i młodzieży w porze deszczowej – powiedział rzecznik krajowej agencji ds. walki ze skutkami klęsk żywiołowych i katastrof Agus Wibowo. Więcej tutaj. Kolejne dni przyniosły kontynuacje opadów nawalnych. W zachodniej części Jawy spadło już 50–100 mm opadów. W Dżakarcie zanotowano 100–278 mm deszczu, 156 mm całkowitej sumy opadów spadło w stolicy w zaledwie 3 godziny. Więcej tutaj.

Ameryka Południowa

Woda towarem poszukiwanym w Rio de Janerio. Do źródła pod szczytem liczącego 713 metrów Corcovado, które stanowi część naturalnego parku w południowej części Rio, wędrują co dzień pieszo specjalnie wytyczonymi szlakami, autobusami (uruchomiono dodatkowe kursy) lub kolejką szynową tysiące ludzi, aby napełnić czystą wodą kanistry i butle. Za z miedzyczasie trwa karnawał… więcej tutaj.

Afryka

Susza w Zimbabwe spowodowała obniżenie produkcji tytoniu o około 13%. Może to i nawet dobrze. Więcej tutaj.
Susza panuje też w Lesotho. Według ONZ ponad 500 000 osób – jedna czwarta populacji Lesotho – zmaga się z głębokim głodem z powodu susz, które spowodowały 60% spadek produkcji zbóż w ubiegłym roku w porównaniu do 2018 r. Więcej tutaj.

I na koniec informacja miesiąca wg mojej opinii.

Stan Waszyngton zakaże producentom wody w butelkach korzystania ze źródeł w Górach Kaskadowych. “Wszelkie wykorzystanie wody do komercyjnej produkcji wody butelkowanej jest uważane za szkodliwe dla dobra i interesu publicznego” – tak senat stanu uzasadnił swoją decyzję.

“Waszyngton wyznacza drogę do przełomowego rozwiązania” – napisała w oświadczeniu Mary Grant, dyrektor z Food & Water Action. „To ustawodawstwo zabroni jednego z najgorszych nadużyć przedsiębiorstw [produkujących napoje] – wydobywania lokalnych zasobów wody i rozsyłania ich po całym kraju”. Senat stanowy przegłosował nowe przepisy w połowie lutego. Teraz projekt trafił do Izby Reprezentantów.
źródło informacji tutaj.